. در ایران هم زمزمه کاهش قیمت مسکن در پاره ای از مناطق شنیده میشود

در دنباله بحث پدیده قیمت و ارزش کالاها و تفاوتشان یک نکته را بطور خلاصه تکرار میکنم: قیمت تابع سه پارامتر ارزش و عرضه و تقاضاست. در دراز مدت متوسط قیمت با ارزش منطبق است. بعبارت دیگر در سرمایه داری ارزش یک کالا تنظیم کننده قیمت آن کالاست. واقعیت اینست که در دنیای سرمایه داری سوداگری همیشه وجود داشته و خواهد داشت. همیشه سوداگران به بخشی از کالاها هجوم برده باعث بالارفتن تصنعی تقاضا میشوند. یک روز بازار مسکن یک روز بازار اوراق بها دار یک روز طلا یک روز نفت و .... اما در پس این افزایش تقاضاهای تصنعی افتها در تقاضا ظاهر شده و موجب کاهش قیمت تا زیر ارزش میشوند البته آنهم برای مدتی محدود. نوسان قیمت حول محور ارزش. برای مثال نگاه کنید به قیمتهای امروزه نفت و طلا در دنیا. نفت از بشکه ای 147 دلار به 112 رسیده. البته افزایش تقاضای واقعی هم بوجود آمده بود. کشورهای چین و هند یکی از دلایل تقاضای بیشتر هستند. اما دلیل سوم بالا رفتن قیمت نفت سقوط ارزش دلار بود که به علل آن در گذشته اشاره کرده بودم. بعضی معتقدند که اوپک قدرت قیمت گذاری را دارد. در واقع گهگاهی با دست کاری در عرضه در کوتاه مدت موفق میشود ولی بعدا به ضد خود تبدیل میشود. تاریخ قیمت نفت بیانگر تعیین قیمت نفت توسط مکانیزم بازار و نه این سازمان و یا آن کشور است. تنها نیرویی که قادر است در "یک کشور" قیمت کالایی را کنترل کند دولت آن کشور است و معمولا دیده شده که آنهم در دراز مدت بالاخره کنترل پایدار نیست. هدفمند شدن یارانه ها هم در این راستاست. رژیم سعی دارد قیمتها را به مکانیزم بازار بسپارد. کمی بعد از توزیع یارانه های نقدی شاهد تغییر تدریجی قیمت برخی کالاها از جمله انرژی خواهیم بود. به تنزل قیمت مسکن در دنیا و اثرات مخرب آن نگاه کنید. در ایران هم زمزمه کاهش قیمت مسکن در پاره ای از مناطق شنیده میشود (شماره 1596 و 1589 دنیای اقتصاد). در گذشته بالا رفتن قیمت مسکن در ایران تا حدودی به اندازه تورم بود. اما ناگهان با برپایی طرح "بنگاههای زود بازده" و عوامل دیگر سیل پولهای خلق شده بدون پشتوانه به بازار مسکن تزریق شده باعث صعود ناگهانی شدید قیمت مسکن شد. جالب است که معاون اول رييس‌جمهور رژیم طي استدلالي در واكنش به روند صعودي تورم اعلام كرده بود "كه افزايش تورم بهايي است كه براي كاهش بيكاري داده‌ايم" (دنیای اقتصاد 1593 ). منظور کاهش بیکاری همان طرح بنگاههای "زود بازده" بود و افزایش تورم خلق پول بدون پشتوانه برای این طرح بود. در این شکی نیست که این بنگاها زود بازده بوده اند ولی برای کی؟ در همان شماره میخوانیم که "اما با استناد به آمار جديد به نظر مي‌رسد كاهش بيكاري چندان پايدار نبوده و به سطح قبلي بازگشته است". اصولا بنا به وجود رقابت در سرمایه داری انحصارات پدیده های موقتی هستند و در دراز مدت قیمتها حول ارزششان نوسان میکنند. تنزل شدید قیمت نفت در اواخر دوران شاه به سقوطش کمک کرد. بنظر نمیرسد که اینبار قیمت نفت تنزل شدید بکند چرا که چاپخانه بانک مرکزی امریکا شبانه روز در حال تولید پول بدون پشتوانه است تا بتواند بانکها و موسسات مالی را که بدنبال کاهش قیمت مسکن در معرض خطر ورشکستگی هستند نجات دهد.