اسلام شناسی: آیا می‌توان "الله" را "خدا" ترجمه نمود؟

آیا می‌توان "الله" را "خدا" ترجمه نمود؟

در تقریبا تمام ترجمه‌هائی که از قرآن به زبان فارسی شده است، کلمه‎ی الله را خدا ترجمه نموده‌اند.

خدا در زبان فارسی اسمی است عام و به موجودی(تخیلی) فرا زمینی اطلاق می‌گردد.

هر قوم خدایان گوناگونی دارند که حسب 'گمانشان از جهان، برای او نام و کارکرد گوناگونی متصور هستند، از خدایان هندی(رام و ...) گرفته تا خدای یهودیت(یهوه).

آنگونه که گفته می‌شود، خدا، مخفف دو کلمه‌ی خود و آ(صیغه‌ی امر آمدن) می‌باشد؛امر به ترکیب با اسم، اسم فاعل می‌گردد.

آن چیزی که مهم است، معنی لغوی این کلمه‌ نیست؛ بلکه مفهوم آن می‌باشد؛ زیرا در فرهنگهای گوناگون، ترجمه‌ی این واژه، معنی گاهی متفاوت پیدا می‌کند.

بررسی الله در زبان و فرهنگ عرب:

این کلمه، نامی است خاص که اعراب پیش از اسلام آنرا خدای اصلی و واقعی که در بالاست، می‌نامیدند.

صرفنظر از ریشه‌ی این کلمه، در حال حاضر، الله نام خدای مسلمانان است؛ اما:

آیا می‌شود این نام را ترجمه نمود؟

آیا اعراب در زمان بیان اسلام(1400 سال پیش) هنگام ترجمه‌ی کلمه‌ی خداوند، از الله استفاده می‌کردند یا نه؟

توجه همگان را به این روایت جلب می‌کنم:

در روایات گوناگون آمده است، هنگامیکه محمد ابن عبدالله، به خسرو پرویز نامه نوشت، او در پاسخ دو پیک را برای شناسائی محمد، نزد او فرستاد؛ آن دو دارای ریشهای تراشیده و سبیلهای بلند بودند؛ محمد با دیدن این دو، چهره‌ی خویش را از آنها برگرداند و به مترجم گفت که از آنها بپرسد چه کسی دستور چنین کاری را به شما داده است؟:

ويلكما من أمركما بهذا؟(وای بر شما! چه کسی به شما(دو نفر) دستور به این داده؟

آن دو گفتند که خداند ما چنین دستوری را داده است؛ مترجم این جمله را چنین ترجمه نمود:

قالا: أمرنا ربنا

و محمد در پاسخ آنها گفت که:

ولكن ربي أمرني بإعفاء لحيتي، وقصّ شاربي" (و اما پروردگار(خداوند) من دستور به من داده رها کردن ریشم و چیدن سبیلم.

این حدیث در منابع سنی و شیعه وجود دارد؛ البته کاری به صحت و سقم این روایت نداریم، اما نکته‌ی قابل گفته شدن در اینجا، همان ترجمه‌ی خداوند به رب است نه الله.

برای بیان اینکه خدا نمی‌تواند معادل الله باشد به این روایت کاملا معتبر توجه نمائید:

در منابع گوناگون اسلامی بیان شده است که دو فرشته؛ یکی نکیر و دیگری منکر، در گور از انسان چند پرسش را دارند که یکی از پرسشها "من ربک"(پروردگارت(خداوندت) کیست)؟ است.

پرسش شونده باید کلمه‌ی الله بگوید و هر پاسخی غیر از این پاسخ، مردود و موجب جهمنی شدن پرسش شونده می‌گردد.

اما واژه‌ای دیگر که در زبان فارسی وجود دارد کلمه‌ی خداست.

به نظر می‌رسد که این کلمه معادل اله ‌باشد:

یا بنی اسرائیل! ان الهنا اله واحد. (ای فرزندان اسرائیل! همانا خدای ما یک خداست.

اگر کسی همین جمله را به عربی ترجمه نماید، او اجازه ندارد که بنویسد، ای فرزندان اسرائیل! همان الله ما یک الله است. زیرا اسلام معتقد است که نام خدا الله است و یهودیان با تحریف نام او، او را به نامی دیگر می‌نامند:

يَا مُوسَى إِنِّي أَنَا اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ) قصص/30)

يَا مُوسَى إِنَّهُ أَنَا اللَّهُ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ (نمل/9)

(برای دانستن تناقضات اسلامی در داستان موسی اینجا را کلیک نمائید)

این کلمه(الله) گرچه معرفه‌ی اله و به معنای خدای یگانه است؛ اما با توجه به دلایل موجود، نامی است خاص:

لا اله الا الله (خدائی غیر از الله وجود ندارد)

اگر آنگونه که در فارسی خود الله هم به خدای یگانه ترجمه شده است بخوانیم این با اصل توحید منافات دارد، زیرا تمام ادیان خدای خویش را خدای یگانه می‌دانند.

در همه جای قرآن و احادیث معتبر اسلامی که از محمد روایت شده است، "الله ما" و یا " الله من"بیان نگردیده است و این در حالی است که "الهنا"(خدای من) و یا "ربنا"(پروردگار من) بوفور گفته شده است:

إن الله ربي وربكم فاعبدوه هذا صراط مستقيم

ربنا ظلمنا أنفسنا.

الهنا أنت ربنا لا رب لنا سواك (ای خدای ما تو پروردگار(خداوند) ما هستی غیر از تو ما را خدائی نیست )

با نگاهی به معنی رب، می‌توان این کلمه را پرورش دهند(پروردگار) نیز ترجمه نمود.

(در مورد اینکه کلمه‌ی پروردگار کی وارد زبان فارسی شده باید تحقیق شود.)

بنابراین، الله نامی است خاص و در هر هیچ جا، نام خاص را ترجمه نمی‌کنند.

درست مانند این است که محمد چون پیامبر الله و آخرین آنهاست، پس این کلمه را معادل آخرین پیامبر ترجمه نمائیم.

او آخرین پیامبر هست، اما هرگاه نام او آمده او را به همان نامی که اعراب می‌نامیدند می‌شناسیم.

همین گونه هم در مورد الله:

این موجود افسانهای، دارای نامها و صفات زیادی است:

رحمان، الرحیم، القدوس، السلام و....

اما نام او الله است.

اسلام شناسی: آیا می‌توان "الله" را "خدا" ترجمه نمود؟

http://abyes.blogspot.com/ :برای ادامه مطلب به این لینک .

کلیک کنید

شما هم چيزی بنويسيد

- هر چي دلتان مي خواهد بنويسيد. اينجا مربوط به شماست

- اگر نظر خصوصی‌ای دارید لطف کنید و از طریق ای‌میل مطرح کنید، ممنون